ھۆکارەکانی بوونی لیک لە شەواندا و ڕێگاکانی چارەسەرکردنی
زۆر کەس بەدەست بوونی لیک لەکاتی خەوتندا دەناڵێنن،ئەم حاڵەتەش لە گەورە و بچوکدا ڕودەدات وە گرنگترین ئەو ھۆکارانەش کە وا دەکات لە کاتی خەوتندا مرۆڤ لیکی ھەبێت بریتین لەمانە:
١-خەوتن بە بەردەوامی لەسەر یەک لا،خەوتن لەسەر یەک لا وا دەکات مرۆڤ بە درێژی ئەو خەوتنە دەمی بکاتەوە ئەمەش ھۆکارێکە بۆ ھاتنەدەرەوەی لیک بە بەردەوامی.
٢-ھەوکردنی جیوبی لووت،ھەوکردنی جیوبی لووت گرفت بۆ ھەناسەدان لە کاتی خەوتندا دروستدەکات بە تایبەتیش ئەگەر کەسەکە سەرمای بووبێت وا دەکات لووتی بگیرێت و بەناچاری لە ڕێگای دەمەوە ھەناسە بدات ئەمەش ھۆکارە بۆ ھاتنەدەرەوەی لیک لە ڕێگای دەمەوە.
٣-توشبوون بە حەساسیەت و ژەھراوی بوون،ھەندێک کات توشبوون بە حەساسیەتی لووت یاخود حەساسیەت بە ھەندێک خواردن یاخود ژەھراویبوون بە ماددەقڕکەرەکان ھۆکارن بۆ بوونی لیک لەکاتی خەتندا.
٤-ھەوکردنی لەوزەتێن،ھەورکردنی لەوزەتێن یەکێکی دیکەیە لە ھۆکارەکانی بوونی لیک لە شەواندا.
٥-ھەوکردنی پووک و بوونی گرفت لە دداندا.
٦-خواردنی ھەندێک لە چارەسەرەکان: نموونەش چارەسەری دژە خەمۆکی،دەرمان.
٧- ناڕێکی دەماری،لەم کاتەشدا بە گرانی دەتواندرێت کۆنتڕۆڵی لیک بکرێت،وەک: توشبوون بە شەلەلی دەمووچاو،جەڵدەی مێشک،زەھایمەر،ڕەقبوونی ماسولکە ھەریەکە لەمانە ھۆکارن بۆ بوونی لیک لە شەواندا.
لە گرنگترین چارەسەرەکانیش :
١-خەوتن لەسەر پشت.
٢-دانانی شتێک بۆ بەشی پشتەوەی سەر لەم ڕێگایەوە دەتواندرێت ڕێگری لە ھاتنەدەرەوەی لیک بکرێت.
٣-خواردنی چارەسەریەکان بە ڕاوێژی پزیشک،چونکە زۆر جار خواردنی چارەسەرەکان ھۆکارن بۆ بوونی لیک .
٤-ھەناسەدان لە ڕێگای لووتەوە.
٥-چارەسەرکردنی حەساسیەت.
٦-نەھێشتنی گرژی ماسولکەکان ئەویش لە ڕێگای ئەنجامدانی وەرزشەوە دەبێت.
٧-چەورکردنی دەمووچاو بە زەیتی لافندەر،یارمەتیدەرە لە کەمکردنەوەی لیک.
٨-پاکڕاگرتنی ددان و دڵنیابوون لە نەبوونی گرفت لە ددانەکاندا.
٩-دورکەوتنەوە لەو خواردنانەی کە بەھاراتیان زۆرە ، بەتایبەتیش پێش خەوتن.
١٠-دابەزانی کێشی لەش،چونکە کێشی زیادە گرفت لە کاتی ھەناسەداندا بە تایبەتیش لە شەواندا دروست دەکات.